Nie było miejsca

Nie było miejsca, choć zszedłeś

Jako Zbawiciel na ziemię

By wyrwać z czarta niewoli

Nieszczęsne Adama plemię

(…)

A dzisiaj czemu wśród ludzi

Tyle łez, jęków, katuszy

Bo nie ma miejsca dla Ciebie

W niejednej człowieczej duszy

W klasztorze ojców jezuitów w Nowym Sączu powstała jedna z najpiękniejszych i najpopularniejszych spośród ponad 500 kolęd polskich – „Nie było miejsca dla Ciebie”, zachwycająca do dziś słuchających głęboką treścią i piękną melodyką.

Słowa utworu napisał jezuita o. Mateusz Jeż. Układanie kolęd należało do tradycji Towarzystwa Jezusowego. Jedną najstarszych z bożonarodzeniowych "Anioł pasterzom mówił" i "W żłobie leży..." napisał ks. Piotr Skarga.

Ta nowosądecka kolęda zyskała niezwykłą popularność w czasie II wojny światowej, zwłaszcza w obozach i łagrach. W wyjątkowy sposób trafiła w nastroje tamtych czasów, odczucia wojennych tułaczy i emigrantów. Skłaniała do refleksji i przypominała im one ciepło rodzinnego domu, tradycje przodków, Polskę.

Ta słuchana ze ściśniętym sercem kolęda podsuwa nie wprost, ale dzięki bożonarodzeniowej konwencji rozmowy z Jezusem, odpowiedź na dramatyczne, dręczące wszystkich pytania: skąd się bierze zło. Odpowiedź jest ukryta w ostatniej strofie: Bo nie ma miejsca dla Ciebie w niejednej człowieczej duszy.